ข้าวต้มหัวหงอกดอกตัด


ขั้นตอนการทำ มีดังนี้  1. นำข้าวเหนียวมาซาวน้ำ 2 ครั้ง ฉีกใบตองกว้างพอประมาณ เช็ดให้สะอาดเตรียมไว้  2. กล้วยน้ำว้าปอกเปลือก ผ่าซีก ตักข้าวเหนียวที่เตรียมไว้ใส่ใบตองเล็กน้อย แล้ววางกล้วยน้ำว้าที่ผ่าไว้ 1 ซีก ตักข้าวเหนียวใส่ลงบนกล้วย เกลี


หินรากภูเขา


ดินรากภูเขา หรือดินขาว นำมาใช้เพื่อเป็นวัสดุที่นำมาใช้เป็นส่วนผสมของดินที่ใช้ปั้นหรือขึ้นรูปของเครื่องสังคโลก ดินขาวส่วนใหญ่เป็นแร่ดินกลุ่ม Kaolinite ดินขาวส่วนใหญ่เป็นดินที่เกิดการผุพังของหินต้นกำเนิด (Residual Clay) สามารถละลายน้ำได้และตกเป็นต


พิณ


เครื่องดนตรีพื้นเมืองอีสานประเภทเครื่องดีด ประกอบด้วย ตัวพิณและแผ่นดีดพิณ ตัวพิณทำจากไม้ ส่วนประกอบที่ทำให้เกิดเสียงทำจากไม้เป็นสแตนเลสหรือทองเหลือง โดยคัดเลือกไม้ที่เป็นชนิดและอายุที่เหมาะสม นำมาผึ่งให้แห้ง แล้วแปรรูปเป็นตัวพิณ ขัดให้เรียบ ทา


แคน


แคนเป็นเครื่องดนตรีประเภทเป่าที่ชาวพื้นเมืองทางภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่มีการสืบทอดวัฒนธรรมมาอย่างช้านาน เชื่อว่าแคนน่าจะมีแหล่งกำเนิดมาจากที่เดียวกันเพราะดูจากการเรียกชื่อ เช่น พวกแม้ว เรียกว่า ได้ง หรือ เด้ง จีน เรียกว่า ซะอัง เกา


เตาเผาถ่านไร้ควัน


เตาเผาถ่านไร้ควัน เกิดขึ้นจากการที่ลุงยนต์ได้ทำเฟอร์นิเจอร์รากไม้แล้วเกิดเศษไม้มาก จึงเกิดความคิดที่จำเพิ่มมูลค่าเศษไม้ โดยมาทำเป็นถ่านที่มีคุณสมบัติควันน้อยกว่าถ่านทั่วไป เพื่อการจำหน่ายและการนำมาใช้ในครัวเรือน เป็นวิธีการในการจัดการขยะ เศษไม้ ได้อย


รถคอกหมู


ในอดีตรถคอกหมูเป็นรถสองแถวไม้ที่ใช้โดยสารระหว่างตัวจังหวัดสุโขทัยกับอำเภอต่าง ๆ มายาวนาน ไว้คอยรับส่งประชาชนในพื้นที่ต่าง ๆ ในเมืองเก่าของสุโขทัย 4 สาย เช่น สวรรคโลก-ศรีสัชนาลัย เป็นต้น


ชุดไทครั่ง


ในชีวิตประจำวันจะแต่งกายตามปกติ ยกเว้นในการจัดงานประเพณีหรืองานที่มีการรวมกลุ่มที่เป็นงาน ซึ่งแสดงออกถึงการรวมกลุ่มกัน ซึ่งแสดงออกถึงความสามัคคีของหมู่คณะหรือการรับแขกคนสำคัญของท้องถิ่น ผู้ชายจะมีผ้าขาวม้าคาดเอวเป็นลายตารางหมากรุก 5 สี ส่วนผู้หญิ


ชามใหญ่


ชามปากกว้าง ขอบหนา ด้านในไม่มีลวดลาย ก้นตั้งตรงไม่เรียบไปกับตัวชาม เคลือบด้วยสีน้ำผึ้งเงางาม


ชามเล็ก


ชามมีการบิดเบี้ยว เกิดจากการเผาด้วยอุณหภูมิที่สูงเกินไป การเรียงภาชนะตั้งอยู่ใกล้ห้องใส่ไฟที่มีอุณหภูมิสูง ทำให้ชามมีการบิดเบี้ยวเสียรูปได้ หรืออาจเกิดจากการเรียงวางซ้อนกันในเตามากเกินไป จนทำให้รับน้ำหนักไม่ไหวเกิดการบิดเบี้ยว ยุบตัว


ตลับลายไทย


ตลับ ใช้ใส่สิ่งของเล็ก ๆ ได้ ลักษณะตัวตลับกลมมน ก้นโค้งเรียบรับกันตัว มีฝาปิด พร้อมที่จับตรงกลางฝาปิด


แจกันปากเล็ก


แจกัน ขนาดเล็ก ลำตัวป่องออกไล่จากก้นมาถึงไหล่ คอสั้น ปากเล็ก เคลือบด้วยสีน้ำผึ้งพร้อมลวดลายสวยงาม


แจกันสีดำ


แจกันรูปทรงโค้งเว้า สีดำเงาขลับสวยงาม สามารถนำไปใส่ดอกไม้เพื่อจัดวางสำหรับไหว้พระหรือโต๊ะหมู่บูชาได้


ลูกจันทร์มีหู


กระปุกขนาดเล็ก รูปทรงค่อย ๆ ป่องออกบริเวณกลางตัว มีหูสองข้างเชื่อมกับปากมายังไหล่ คอสั้น ปากเล็ก ไม่เคลือบ


ประเพณีช้างมูบ


ประเพณีที่เคารพของชาวตำบลหนองอ้อ จะมีการไหว้ศาลเจ้าพ่อช้างมูบปีละ 1 ครั้ง ในวันที่ 17 เมษายน ของทุกปี พร้อมทั้งเครื่องเซ่นไหว้ เช่น ไก่ หัวหมู ผลไม้ เป็นต้น ลักษณะเป็นโขดหินคล้ายช้างที่กำลังลงไปกินน้ำในห้วย


เตาทุเรียง หมายเลข 123


โครงการศึกษาและอนุรักษ์เตาสังคโลกศรีสัชนาลัย ระยะที่ 2 สร้างขึ้นด้วยอิฐดินเผา รูปทรงประทุนเรือ ทับถมกันอยู่ด้วยกัน 5 เตา ผนังเตาจะมีสีดำปรากฏอยู่ เนื่องจากตอนเผามีความร้อนสูงแร่ซิลิกามีการระเหยไปติดที่ผนังเตา ต่อมาถูกบูรณะโดยกรมศิลปากร


เตาสังคโลกด้านนอก


ถูกค้นพบอยู่ที่ หมู่ 5 ในตำบลเกาะน้อย เมื่อ 700 ปีก่อน พื้นที่นี้เคยเป็นอุตสาหกรรมผลิตเครื่องสังคโลกในยุคศรีสัชนาลัย กรมศิลปากรเป็นผู้ดูแล เปิดเมื่อปี 2534 ยุคแรกการสร้างเตาจะสร้างใกล้แม่น้ำยม สร้างเป็นลักษณะเหมือนอุโมงค์แต่ได้ยกเลิกไป เนื่องจากในยุค


เชิงเทียน


ตะเกียงน้ำมันแบบต่าง ๆ ถูกผลิตขึ้นที่เตาเผาศรีสัชนาลัยและเตาสุโขทัย บางรูปร่างมีลำต้นสูงและบางชนิดมีลำต้นต่ำ และยังมีจานรองคู่ที่มีทั้งลำต้นต่ำและสูง รูปทรงกลม รูปทรงซูมอร์ฟิก จานรองแบบมีหูจับ และแบบชามลาตัส ถูกผลิตขึ้นที่เตาสุโขทัยและศรีสัชนา


กุณฑีลายดอกไม้


ภาชณะทรงหม้อน้ำคอสูงมีพวย มีปีกยื่นออกมา มีเทคนิคการตกแต่งเคลือบสีน้ำเงิน  ลายดอกไม้ ดังนั้นเราจึงสามารถจัดอยู่ในกลุ่มเครื่องเคลือบสีน้ำเงินและสีขาว



ไห


ไหทรงป่องกลม บริเวณไหล่มีลวดลายประดับ ขอบปากไหจะมีลักษณะผายออก และก้นเรียบ


แกงโซเร่ไก่


อาหารโบราณที่มักจะทำกินกันในหมู่บ้านในช่วงฤดูการเกี่ยวข้าว มีชื่อแปลก ๆ ว่า โซเล่  มาเผยแพร่ หลายคนได้มีโอกาสชิมโซเล่ แล้วต่างบอกว่าอร่อย ซึ่งโซเล่ทำจากไก่โอ่งหรือไก่ตัวผู้รุ่นกระทง ชาวบ้านบอกว่าจะนำเนื้อมาสับ นำเครื่องในมาหั่นเป็นชิ้น จุดสำค


ตุ้มถ่วงแห


ตุ้มถ่วงสำหรับถ่วงชายแหหรืออวนจับปลาสมัยโบราณ


กี่ทอมือ


เครื่องมือสำหรับทอผ้า มีหลายขนาดและชนิด แต่มีหลักการพื้นฐานอย่างเดียวกัน คือ การขัดประสานระหว่างด้ายเส้นพุ่งและด้ายเส้นยืนจนแน่นเป็นเนื้อผ้าคล้ายกับการจักสาน แต่มีความละเอียดสูงกว่า เนื่องจากเส้นด้ายมีขนาดที่เล็กและละเอียดกว่า

กี่กระตุก


เครื่องทอผ้าชนิดหนึ่งที่มีสายกระตุกเพื่อให้กระสวยพุ่งไปได้เอง เป็นกี่ที่เพิ่งจะเริ่มนำเข้ามาใช้โดยได้รับการส่งเสริมจากกรมพัฒนาชุมชน การทอกี่กระตุก ผู้ทอไม่ต้องสอดกระสวย ใช้มือกระตุกเชือกที่ติดกับกระสวย แล้วกระสวยจะวิ่งผ่านเส้นด้ายยืนที่แยกออกจาก


แจกัน


แจกันขนาดเล็ก ลำตัวป่องออกไล่จากก้นมาถึงไหล่ ก้นตัดกับตัวแจกันสีน้ำตาลไม่เคลือบ คอสั้น ปากเล็ก เคลือบด้วยสีเขียวมรกต


วิธีการนุ่งผ้าไทครั่ง


คนไทครั่งจะนิยมนุ่งแบบรวบ คาดเอวด้วยเข็มขัด ต่อมามีการนุ่งแบบเหน็บ


กระปุกลายคราม


กระปุกที่มีศิลปะแบบจีนชนิดสำริด ซึ่งมีอายุสมัยราวต้นพุทธศตวรรษที่ 22 พบที่บริเวณเมืองไตรตรึงษ์ จังหวัดกำเเพงเพชร มีลักษณะเป็นเครื่องภาชนะกระเบื้อง หรือเครื่องถ้วยของจีน ชนิดที่เขียนลายเป็นสีคราม ซึ่งกระปุกลายหรือเครื่องลายครามเป็นเครื่องภาช


กระปุกข้องสองหู


มีรูปทรงคล้ายน้ำเต้าและหูหิ้วสองหู เคลือบสีน้ำตาล "อายุประมาณ 700 ปี"


โถหิน


ขนาดเล็กเคลือบสีเทาบางและสีเขียวเขียว ขุดพบในสวรรคโลกประเทศไทยในศตวรรษที่ 14 เครื่องปั้นดินเผาศิลาดล ทำด้วยเคลือบสีเขียวโปร่งแสง โดยทั่วไปแล้วจะมีลักษณะหนาและเป็นแก้ว มีแนวโน้มที่จะรวมตัวและก่อตัวเป็นหยดหนัก สีของช่วงสีเขียว/สีน้ำเงิน ซึ่


ตุ๊กตานกฝูง


ตุ๊กตานกฝูง เป็นหลักฐานหนึ่งที่ช่วยให้เราเข้าใจวิถีชีวิตของคนในสมัยสุโขทัยได้ชัดเจนมากขึ้นและสะท้อนความเชื่อและการรับอิทธิพลทางวัฒนธรรมจากดินแดนใกล้เคียง "อายุประมาณ 700 ปี"



กระปุกเหลี่ยม


กระปุกเขียนลายสีครามใต้เคลือบจากเตาในประเทศเวียดนาม สมัยราชวงศ์เล อายุราวต้นถึงปลายพุทธศตวรรษที่ 21



กระปุกมะตูม


กระปุกรูปทรงคล้ายผลมะตูม ลำตัวป่องจากด้านล่างขึ้นด้านบน ด้านล่างจะป่องออกมากว่าเล็กน้อย คอสั้นประกอบกับมีหูสองข้างรับเข้ากับตัวกระปุก ปากเล็กมน "อายุประมาณ 700 ปี"


ลูกจันทร์


กระปุกลวดลายคล้ายลายสกอต ขนาดเล็ก รูปทรงค่อย ๆ ป่องออกไปถึงไหล่ ปากเล็กไม่บานออก เคลือบด้วยสีน้ำตาลสลับสีขาวนวลคล้ายสีไข่ "อายุประมาณ 700 ปี"



เต้าปูนสำริด


ภาชนะปูนสีบรอนซ์ซึ่งผลิตขึ้นเพื่อใช้ในวัฒนธรรมการเคี้ยวหมาก มีขอบปากสูงที่ไม่เคลือบซึ่งช่วยให้ฝาและลำตัวพอดีกัน คุณลักษณะที่นำมาใช้ในภาชนะเซรามิคและกล่องปิด "อายุประมาณ 700 ปี"



ขวดปรอทรูปน้ำเต้า


ดินเหนียวสีแดงเคลือบน้ำตาลครึ่งบน พบในศตวรรษที่ 14 เป็นเครื่องปั้นดินเผาขาวดำ รูปร่างที่พบบ่อยที่สุดคือ ขวดโหลที่มีวงแหวนขนาดเล็ก สารเคลือบจะหยุดระยะห่างเหนือฐาน


ตุ๊กตาเสียกบาล


ตุ๊กตาปั้นดินเผาเคลือบสมัยสุโขทัย มีอายุประมาณพุทธศตวรรษที่ 19 – 20 เป็นหลักฐานหนึ่งที่ช่วยให้เราเข้าใจวิถีชีวิตของคนในสมัยสุโขทัยได้ชัดเจนมากขึ้นและสะท้อนความเชื่อและการรับอิทธิพลทางวัฒนธรรมจากดินแดนใกล้เคียง ปัจจุบันยังไม่พบหลักฐานที่สามารถชี้ชัดได


ไหตุรกี


ไหขนาดใหญ่ รูปทรงค่อย ๆ ป่องออกทางไหล่ ก้นมีความเรียบไปกับตัวไห คอสั้นตรง ปากมีขอบวงแหวนสวยงาม "อายุประมาณ 700 ปี"


จานลายดอกโบตั๋น


ดอกโบตั๋นเป็นสัญลักษณ์ของฤดูใบไม้ผลิ และเป็นเครื่องหมายของความงามเลิศ ความร่ำรวย มั่งคั่ง "อายุประมาณ 700 ปี"


กุณโฑ


มีลักษณะบริเวณลำตัวกลมแป้นคล้ายลูกพลับ ส่วนคอยาวเป็นรูปทรงกระบอก บางครั้งมีลักษณธปากผายออก คอสั้น ลำตัวป่องออก


พานปากกระจับ


ลวดลายข้าวหลามตัด มีการบิดเบี้ยวมักเกิดจากการเผาด้วยอุณหภูมิที่สูงเกินไป การเรียงผลิตภัณฑ์ตั้งอยู่ใกล้ห้องใส่ไฟที่มีอุณหภูมิสูง ทำให้ผลิตภัณฑ์เกิดการบิดเบี้ยวเสียรูปทรงได้ หรืออาจเกิดจากการเรียงวางซ้อนกันในเตามากเกินไปจนภาชนะใบล่างรับน้ำหนักไม่ไหวเกิ


แจกันมะตูม


ทรงหมอบพร้อมหูหิ้วสองห่วง เคลือบสีเขียว เป็นแจกันโบราณในสมัยศรีสัชนาลัยที่ขุดค้นพบในหาดแม่น้ำยมมีลักษณะสมบูรณ์


ไห หมายเลข 61


พบที่เกาะน้อยที่มีร่องรอยของกระดูกเผาศพ รวมทั้งวัตถุโบราณอื่น ๆ ในบริเวณใกล้เคียง โบราณวัตถุที่พบในหลุมศพ เช่น เครื่องปั้นดินเผา ภาชนะปูนขาว และเครื่องประดับส่วนตัว ซึ่งใช้ในชีวิตประจำวัน เซรามิคสำหรับฝังศพบางส่วนมาจากที่ไกลและบางชิ้นถูกผ