กงดีดฝ้าย

รายละเอียด

  

กงดีดฝ้าย เป็นอุปกรณ์การดีดฝ้ายตามภูมิปัญญาของชาวไทญ้อบ้านโพน อำเภอท่าอุเทน จังหวัดนครพนม โดยเป็นดีดฝ้ายให้เป็นปุยฟูก่อนนำไปม้วนฝ้ายเพื่อรอการเข็นฝ้าย โดยเหตุผลในการ ดีดฝ้ายเพื่อแยกเศษสิ่งตกค้างออกเพื่อให้เส้นฝ้ายสะอาด ทั้งนี้อุปกรณ์ดีดฝ้ายชาวไทญ้อบ้านโพน เรียกว่า กงดีดฝ้าย เป็นอุปกรณ์ทำจากไม้ไผ่เหลาแบนส่วนปลายเรียวทั้งสองข้าง ใช้เชือกผูกที่ปลายทั้งสองข้าง เพื่อดัดซี่ไม้ไผ่ให้โค้งเข้าหากันลักษณะคล้ายคันธนู และมีอุปกรณ์ที่คู่กันอีกอันหนึ่งคือ กระบุงสานขนาดใหญ่ขนาดเท่าๆ กันกับสุ่มไก่สำหรับใส่ปุยฝ้ายขณะดีดฝ้าย ซึ่งวิธีการดีดฝ้ายมีรายละเอียดดังนี้ การดีดฝ้ายก็จะนำปุยฝ้ายใส่กระบุง แล้วเอามือข้างหนึ่งจับคันธนูของสายดีด ถือในระดับให้เส้นเชือกถูกปุยฝ้าย แล้วใช้อีกมือดีดเส้นเชือกต่อเนื่องกันไป เพื่อให้ปุยฝ้ายกระจายตัวเป็นปุยละเอียด  



กงดีดฝ้าย คือ อุปกรณ์ที่มีลักษณะเหมือนคันธนู แต่จะใช้แรงดีดไปที่สายดีดเพื่อให้ไปกระทบกับฝ้ายเพื่อให้ฝ้ายพองและฟูขึ้น