กระสวย

รายละเอียด

  

กระสวย คืออุปกรณ์ที่ใช้ในการทอผ้าสำหรับใส่หลอดม้วนเส้นด้ายพุ่งเข้าไปในเส้นยืนที่ขึงอยู่บนกี่หรือหูกทอผ้า เพื่อที่จะให้ด้ายพุ่งสอดนำหลอดเส้นพุ่งในการทอผ้า ส่วนใหญ่กระสวยจะทำด้วยไม้ที่มีน้ำหนัก เช่น ไม้ประดู่ ไม้พะยูง โดยลักษณะของกระสวย มีรูปร่างคล้ายเรือ มีความยาวประมาณ 35-40 เซนติเมตร กว้าง 3 เซนติเมตร ทำส่วนหัวและส่วนท้ายให้เรียว เพื่อสะดวกในการพุ่งเข้าไประหว่างด้ายยืน เมื่อช่างทอผ้ากระทบฟืมให้ด้ายพุ่งชิดกันครั้งหนึ่ง ก็จะพุ่งกระสวยอีกครั้งหนึ่งสลับกันไปเรื่อยๆ จนกว่าจะได้เนื้อผ้าและ ลายตามที่ต้องการ ซึ่งกระสวยนี้เป็นอุปกรณ์ที่กลุ่มทอผ้าและย้อมเปลือกไม้มงคลบ้านโพน ยังคงอนุรักษ์และสืบสานเครื่องมือดั้งเดิมนี้ในการเป็นส่วนหนึ่งในการสร้างสรรค์การทอผ้าของชุมชนอย่างยั่งยืน



กระสวย เป็นอุปกรณ์อย่างหนึ่งใช้ในการทอผ้า หากสังเกตจะเห็นได้ว่าส่วนหัวและส่วนท้าย ของกระสวยจะเรียว มีรูปร่างคล้ายเรือ โดยส่วนใหญ่กระสวยจะทำด้วยไม้ที่มีน้ำหนัก เช่น ไม้พะยูง ไม้ชิงชัน ไม้ประดู่ เป็นต้น ด้วยความเรียวขนาดเหมาะมือ และมีน้ำหนักของกระสวยนี้จะทำให้เวลาพุ่งกระสวยเข้าไประหว่างด้ายยืนมีความสะดวกมากยิ่งขึ้น โดยจำนวนสีสันและลวดลายที่ต้องการทอในผ้าพื้นนั้นจะหมายถึงจำนวนของกระสวยที่ต้องใช้ด้วย