แท่นหินบดยา

บรรยายนำชม

 แท่นหินและลูกหินบดยา โดยทั่วไปมีส่วนประกอบ 2 ส่วน คือ แท่นหิน และลูกบดหิน แท่นหินจะสกัดเป็นแท่นสี่เหลี่ยมผืนผ้า ยาวประมาณ 30 เซนติเมตร กว้างประมาณ 15 เซนติเมตร ลูกบดหิน มีลักษณะเป็นแท่งยาวทรงกระบอก ปลายทั้งสองด้านมีลักษณะกลมมน เป็นเครื่องมือบดยาแผนโบราณให้ละเอียด วิธีใช้หินบดยา ก่อนใช้ต้องนำเอาตัวยาจากสมุนไพรไปใส่ครกไม้หรือครกหินตำให้ละเอียดเสียก่อน ใช้ตระแกรงใส่ตัวยาร่อน นำผงที่ได้ไปผสมกับตัวยาอื่นๆ ตามสัดส่วนของการทำยาแผนโบราณ จากนั้นวางยาบนแท่นหินทีละน้อยแล้วจับลูกหินบดยากดทับบนแท่นหินครูดไปมา ขณะบดยาจะใช้น้ำหรือน้ำผึ้งพรมให้ยาเปียก บดจนตัวยาเข้ากันจึงนำไปปั้นเป็นเม็ดเล็กๆ เก็บรักษาได้นาน ปัจจุบันมีเครื่องมือที่ทันสมัยสะดวกและรวดเร็วเข้ามาแทนที่ การใช้แท่นหินบดยาจึงไม่ค่อยมีให้เห็นแล้ว ซึ่งได้จัดแสดงที่ “ศาลายา” พิพิธภัณฑ์มรดกไทยทางด้านยาแผนโบราณ ภายในรวบรวม ในด้านประวัติศาสตร์ วิถีชีวิต ตำรับยา ตู้ใส่วางยา และสิ่งของที่ใช้ในการทำยาแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก ยาสามัญประจําบ้าน สมุนไพรหายาก ใกล้สูญพันธุ์ ที่มีคุณค่าต่อการศึกษาด้านการแพทย์แผนไทยและสมุนไพร เป็นแหล่งการศึกษา ค้นคว้า วิจัย และเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับวิถีชีวิตของคนท้องถิ่นที่เกี่ยวข้องกับสมุนไพร และการแพทย์ของท้องถิ่น ณ บริษัท วังน้ำเขียวฟาร์มอินเตอร์ จำกัด ซึ่งส่วนหนึ่งของความหลากหลายจากบ้านสุขสมบูรณ์