ขวานโยน

บรรยายนำชม

“ขวานโยน” เป็นอุปกรณ์ที่นิยมใช้สำหรับถากไม้ โคนขวานเป็นรูมีรูปร่างคล้ายเสียม หรือบางที่ก็ใช้ไม้เนื้อแข็งที่มีรูปทรงโค้งงอชิ้นเดียวทำเป็นส่วนของด้ามขวานต่อเข้ากับหัวขวานโลหะได้เลย ขวานโยนนิยมใช้สำหรับงานถากไม้ การใช้งานขวานโยนจะมีลักษณะคล้ายกับการใช้จอบ คือนำไม้ที่ต้องการถากวางนอนไว้บนพื้น ผู้จับขวานจะยืนถือขวานเอาหัวขวานลงแล้วเหวี่ยงขวานเข้าหาตัวเองเพื่อถากไม้ที่วางไว้ ใช้สำหรับถากเสาไม้ ถากครกไม้ ถากเรือ หรือใช้ขวานโยนขนาดเล็กที่ทำจากไม้เนื้อแข็งทรงโค้งงอใช้สำหรับถาก “หัวหมู” หัวหมูที่ว่านี้หมายถึงส่วนหนึ่งของคันไถ ทำจากไม้เนื้อแข็งที่ถากให้เป็นทรงโค้ง ซึ่งเป็นส่วนที่ทำให้ดินพลิกออกไปด้านข้างในเวลาทำนา ด้วยการที่ต้องถากหัวหมูให้เป็นทรงโค้งที่เรียบเนียน ขวานโยนจึงเป็นอุปกรณ์ที่ใช้เจาะจงสำหรับการถากหัวหมู เพราะในการใช้ขวานโยนนั้นเพียงแค่เหวี่ยงแขนแล้วปล่อยไปตามแรง ขวานจะถูกเหวี่ยงเป็นวงโค้งเวลาถากไม้พอดี ทำให้ได้หัวหมูที่เป็นทรงโค้งเหมาะสมกับการใช้งาน ในปัจจุบันขวานโยนไม่เป็นที่นิยมใช้แล้วเนื่องจากมีการใช้งานอุปกรณ์สำหรับตัดหรือถากไม้ที่ทันสมัยเข้ามาแทนที่ หรือหัวหมูที่เคยใช้สำหรับไถนาที่จำเป็นต้องใช้ขวานโยนในการถากก็ถูกแทนที่ด้วยรถไถ จึงแทบไม่มีความจำเป็นต้องใช้ขวานโยนอีกต่อไป แต่ด้วยรูปทรงที่แปลกตา หาดูได้ยาก ขวานโยนจึงกลายมาเป็นของสะสมสำหรับผู้ที่นิยมสะสมของโบราณ ปัจจุบันจัดแสดงที่ชั้น 2 ณ 239 โฮมสเตย์บ้านโคกเมือง ไว้เพื่อให้เด็ก เยาวชน นักท่องเที่ยว และ ผู้สนใจทั่วไปได้ศึกษาเรียนรู้ถึงวิถีชุมชนของผู้คนในอดีตที่ผ่านมา