ถังตวงข้าว

บรรยายนำชม

“ถังตวงข้าว” คือ เครื่องตวงข้าวลักษณะทรงกระบอกปากกลม ทำด้วยไม้ การตวงข้าวด้วยถังจะต้องเทข้าวให้พูนปากถัง แล้วใช้ไม้เรียบตรง ปาดข้าวให้เสมอขอบปากถัง ลักษณะเด่นของถังตวงข้าว คือ การเข้าเดือยไม้โดยไม่มีการช่วยยึด ส่วนของฝาและพื้นถังได้เข้าลิ้นไม้ ซึ่งจะช่วยในการใช้งานได้ดียิ่งขึ้น ถังตวงข้าวส่วนใหญ่จะทำด้วยไม้สัก เพราะมีคุณสมบัติ คือ มีความแข็งแรงคงทนใช้ตวงข้าวสารได้ดี กรณีใช้เกี่ยวกับน้ำ เช่น ใส่น้ำแข็ง แช่ไวน์ ไม้สักไม่มีเชื้อราและปลวกไม่มากินเนื้อไม้ และยางไม้สามารถช่วยไล่มอดไม่ให้มารบกวนข้าวสาร นอกจากการใช้ถังเป็นมาตราตวงข้าวแล้ว ยังใช้ตวงข้าวในการแลกเปลี่ยนข้าวของ พืชผลและสินค้าซึ่งกันและกัน ในสมัยโบราณแทบทุกครัวเรือน จะมีถังไม้ติดบ้านไว้เสมอเพื่อความสะดวกในการค้าขาย แต่ในปัจจุบันนี้“ถังตวงข้าวหรือถังไม้” ถูกนำไม้ใช้เป็นเครื่องประดับตกแต่งบ้านเรือนได้อย่างลงตัว ซึ่งในสมัยโบราณบ้านไหนมี “ถังไม้สัก” ไว้ในบ้านจะเป็นมงคลแก่บ้าน บ้านก็นำไปใช้ใส่เศษสตางค์ ถือเป็นเคล็ดของคนค้าขาย หรือใส่ข้าวสารสามารถกันมอดได้ดี ปัจจุบันจัดแสดงที่ชั้น 2 ณ 239 โฮมสเตย์บ้านโคกเมือง ไว้เพื่อให้เด็ก เยาวชน นักท่องเที่ยว และ ผู้สนใจทั่วไปได้ศึกษาเรียนรู้ถึงวิถีชุมชนของผู้คนในอดีตที่ผ่านมา