สุ่มดักปลา

บรรยายนำชม

“สุ่ม” หรือ สุ่มดักปลาโบราน เป็นเครื่องมือไว้สำหรับครอบปลาในน้ำตื้น ซึ่งเป็นภูมิปัญญาชาวบ้านที่มีมาช้านานจวบจนถึงปัจจุบัน นับว่าเป็นความสามารถของแต่ละบุคคล โดยเฉพาะคนเฒ่าคนแก่ที่ยังพอมีกำลังในการใช้ฝีมือจักสานอยู่บ้าง โดยเฉพาะการสั่งสมประสบการณ์ความสามารถและมีความชำนาญ นำมาเผยแพร่ให้กับคนรุ่นหลังได้สืบต่อมา และจากงานอดิเรกกลายมาเป็นงานหลักที่สามารถทำรายได้เป็นกอบเป็นกำให้กับครอบครัว ซึ่งชาวบ้านนิยมนำไปดักปลาตามท้องนา ถือว่าเป็นภูมิปัญญาของชาวบ้านในชนบท และมีขั้นตอนวิธีสานสุ่มดักปลานี้ไม่ใช่เรื่องง่าย ๆ มีหลายขั้นตอน ตั้งแต่นำไม้ไผ่ตัดเป็นท่อน ๆ นำไปรมควันจนดำทำให้มีสีสวย ป้องกันมอดไม้ที่จะมากัดไม้ไผ่ ทำให้ชิ้นงานเสียหาย เป็นภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่สั่งสอนต่อกันมาหลายชั่วอายุคน ทำด้วยซี่ไม้ไผ่หลายเส้นที่เหลาจนเป็นซี่เล็ก ๆ แล้วนำมาสานเป็นตาข่าย กับไม้ไผ่ นำไปรมควันจนดำจนทำให้มีสีสวย ป้องกันมอดไม้กัด ไม้ไผ่ที่รมควันให้หายร้อนก่อน แล้วนำมาเหลาเป็นซี่เล็ก ๆ ไปลนไฟให้ท่อตรงปลายอ่อนและขยายเล็กน้อย นำไปเจาะรู เพื่อสานไม้ไผ่ใส่ซึ่งต้องเน้นความถี่เป็นสำคัญป้องกันปลาออกนอกสุ่ม ก่อนนำเชือกมาถักระหว่างซี่ไม่ให้หลุดออกจากกัน สุ่มดักปลาก็จะเสร็จสมบูรณ์ ปัจจุบันจัดแสดงที่ชั้น 2 ณ 239 โฮมสเตย์บ้านโคกเมือง ไว้เพื่อให้เด็ก เยาวชน นักท่องเที่ยว และ ผู้สนใจทั่วไปได้ศึกษาเรียนรู้ถึงวิถีชุมชนของผู้คนในอดีตที่ผ่านมา