ช้อนกุ้ง

รายละเอียด

  
  
การช้อนกุ้ง
     คุณตาเคลือบ วูประโคน ทำอาชีพหากุ้ง หอย ปู และปลาจากแหล่งน้ำบริเวณบ้านโคกเมือง จ.บุรีรัมย์ เพื่อนำมาขายที่ตลาดของหมู่บ้านหรือบางครั้งชาวบ้านก็มาซื้อกุ้งหรือปลาจากคุณตาถึงที่บ้าน คุณตาขายถูกมาก คุณตาเคลือบเล่าว่า “บางที่คนมาขอซื้อกุ้ง ตาก็ขายให้เค้าแค่ 20 บาท แต่ได้ไปเยอะเลย”
     
     คุณตาเคลือบ สามารถช้อนกุ้งฝอยเพียงคนเดียวได้ เนื่องจากคุณตาทำอุปกรณ์สำหรับช้อนกุ้งขึ้นมา เรียกว่า ช้อนขาคีม (Boat dip net) หรือภาษาถิ่นเรียกว่า “แง่งเจี๊ยด” หรือ “ผ้าช้อน” อุปกรณ์ช้อนกุ้งชนิดนี้ใช้ผ้าไนลอนทำเป็นตาข่าย ซึ่งผืนตาเป็นรูปสามเหลี่ยมหน้าจั่ว ก้นลึก 4-5 เมตร โดยคุณตาเคลือบจะผูกขวดน้ำพลาสติกไว้กลับก้นถุง เพื่อช่วยทราบตำแหน่งของก้นถุงและเพื่อความสะดวกในการใช้งาน ด้ามมือใช้ไม้ไผ่ยาว 4 เมตร 2 อัน ผูกไขว้กันระหว่างกึ่งกลางเป็นรูปกรรไกร แล้วผูกขึงตาข่ายติดกับไม้ด้านหนึ่ง ด้านปลายสุดของส่วนนี้จะผูกติดกับกาบตาลที่เหลาให้มีรูปร่างคล้ายช้อน ส่วนอีกด้านหนึ่งเป็นที่สำหรับถือ วิธีใช้อุปกรณ์ชนิดนี้ คือ ให้คนช้อนจับช้อนขาคีมกดให้ปากช้อนลงในน้ำและยกขึ้นดูเป็นคราวๆ เป็นอุปกรณ์ที่เหมาะกับการช้อนกุ้งบริเวณแม่น้ำ ลำคลอง หรือแหล่งน้ำไหลที่ไม่ลึกมากนัก 

     กุ้งฝอยน้ำจืด (Lanchester’s freshwater prawn) จัดอยู่ในสกุล (Genus) Macrobrachium ที่พบในประเทศไทย ซึ่งเป็นกุ้งฝอยน้ำจืดที่พบทั่วไปในทุกภาคของประเทศไทย มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Macrobrachium lanchesteri De Man กุ้งฝอยชนิดนี้มีขนาดลำตัวยาวเฉลี่ย 2.8 เซนติเมตร ลักษณะลำตัวใส เปลือกหุ้มลำตัวบางมีสีขาวแกมเขียว กรีสั้น กรีด้านบนมีฟัน 4-7 ซี่ กรีด้านล่างมีฟัน 2-4 ซี่ จัดเป็นแหล่งอาหารจากธรรมชาติที่สำคัญของประชาชนในชนบท สามารถจับจากแหล่งน้ำทั่วไปหรือซื้อหามารับประทานได้เนื่องจากมีราคาไม่แพงนักและมีคุณค่าทางอาหารสูง ชาวบ้านหมู่บ้านโคกเมือง จ.บุรีรัมย์ นิยมนำมาทำกุ้งจ่อม

 
 

ขนาด

การช้อนกุ้งในบ่อน้ำโดยใช้อุปกรณ์สำหรับช้อนกุ้ง