ร่อนแร่เหมืองโบราณ

บรรยายนำชม

ชุมชนร่อนแร่ดีบุกโบราณบ้านท่าดินแดง เสน่ห์แห่งวิถีชาวบ้านชุมชนที่มีชื่อเสียงด้านการทำเหมืองแร่มากว่า 100 ปี สู่การสร้างสรรค์ประสบการณ์ถ่ายทอดภูมิปัญญาท้องถิ่นผ่านกิจกรรมการร่อนแร่ รวมถึง วัฒนธรรมท้องถิ่นที่โดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ จนเป็นเส้นทางท่องเที่ยวที่บอกเล่าเรื่องราวของคนร่อนแร่ชาวท่าดินแดงในอดีตได้อย่างแจ่มชัด เช่นเดียวกับการต่อยอดนำเอาแร่ดีบุก มาทำเป็นผลิตภัณฑ์ในรูปแบบของที่ระลึกต่าง ๆ และเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวได้ทดลองทำชิ้นงานด้วยฝีมือตัวเอง

การร่อนแร่นั้น ชาวบ้านท่าดินแดงยังคงใช้ “เลียง” ซึ่งมีลักษณะเป็นภาชนะกลมแบนคล้ายกระทะทำมาจากไม้ เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการร่อนแร่เพื่อล้างเศษหินดินทรายที่ปะปนมากับแร่ออก โดยการใช้เลียงตักดินที่มีแร่ดีบุกปะปนอยู่ในลำคลองนำมาร่อนกับน้ำด้วยวิธีการร่อนที่มีการถ่ายทอดมาจากรุ่นสู่รุ่น ทำให้ดิน และทรายซึ่งเบากว่าแร่ดีบุกไหลออกจากเลียงลงกลับไปในลำคลอง ก่อนจะเทแร่ที่ร่อนได้เทใส่ในกระเป๋าผ้าที่ผูกไว้ที่เอวคนร่อน จากนั้นก็จะนำไป “ไถ้” หรือแยกแร่ด้วยภาชนะกรองแยกแร่ดีบุกออกมา แล้วนำไปตากแดดให้แห้งสนิท หรือใช้วิธีการคั่วด้วยไฟ