เสื้อผ้าฝ้าย

รายละเอียด

เสื้อผ้าฝ้าย เป็นผลิตภัณฑ์ของกลุ่มอาชีพผ้าฝ้ายมัดย้อมและผ้าย้อมสีเปลือกไม้มงคล โดยมีการนำผ้าฝ้ายพื้นเมืองย้อมด้วยน้ำคราม  เรียกว่า  “ผ้าย้อมหม้อ”  (เหมือนกับผ้าหม้อฮ่อมของทางภาคเหนือ)  ซึ่งมีขั้นตอนการมัดหมี่ของชาวไทญ้อบ้านโพนจะมีขั้นตอนคล้ายการมัดหมี่ของชาวอีสานโบราณดั้งเดิม                  ซึ่ง “การมัดหมี่”  นั้นเป็นกรรมวิธีการทอผ้าแบบหนึ่ง ที่อาศัยการย้อมเส้นด้ายก่อนการทอ ทั้งที่ย้อมเฉพาะ     ด้ายพุ่งและย้อมด้ายยืน เพื่อให้เมื่อทอผ้าออกมาเป็นผืนแล้ว เกิดเป็นลวดลายและสีสันตามที่ต้องการ  การย้อมเส้นด้ายของชาวไทญ้อสามารถย้อมได้ทั้งทั้งเส้นไหม ฝ้าย และเส้นใยสังเคราะห์  ทั้งนี้ คำว่า "มัดหมี่" มาจากกรรมวิธีการ "มัด" เส้นด้ายเป็นกลุ่มๆ ก่อนการย้อมสี ส่วน "หมี่" นั้น หมายถึง เส้นด้าย การมัดหมี่ใช้ขั้นตอนค่อนข้างยุ่งยากต้องอาศัยความเชี่ยวชาญสูง ตั้งแต่การเตรียมเส้นด้าย และมัดเพื่อย้อมสีเป็นช่วงๆ กระทั่งได้สีที่ต้องการครบถ้วน การมัดหมี่ เป็นการทำลวดลายของผืนผ้า โดยการใช้วัสดุกันน้ำมัดกลุ่มเส้นฝ้ายเป็นลวดลายตามต้องการ (สมัยก่อนชาวไทญ้อใช้เส้นกาบกล้วยในการมัด แต่ในปัจจุบันใช้เชือกฟางในการมัด) ก่อนนำฝ้ายย้อมน้ำสีย้อมหม้อ เมื่อแก้วัสดุกันน้ำออกจึงเกิดสีย้อมหม้อ  โดยมีการออกแบบและตัดเย็บเป็นชุดผ้าฝ้ายพื้นเมืองย้อมหม้อผู้หญิง และเป็นหนึ่งในผลิตภัณฑ์สินค้าชุมชนไทญ้อบ้านโพนจากผ้าฝ้าย 

เครื่องนุ่มห่มถือเป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ที่มนุษย์จำเป็นในการดำรงชีวิต และหากจะไม่พูดถึงผลิตภัณฑ์ประเภทเสื้อเลยก็คงจะไม่ได้ เสื้อผ้าฝ้ายเป็นผ้าฝ้ายที่ใช้กันมากที่สุดในบรรดาเสื้อผ้าเครื่องแต่งกายที่ทอและตัดเย็บด้วยสมาชิกในชุมชนบ้านโพน  เสื้อผ้าฝ้ายนั้นเหมาะสมสำหรับการสวมใส่ในช่วงที่มีอากาศร้อนในฤดูร้อนหรือเรียกได้ว่าเหมาะกับการสวมใส่ในประเทศไทยเป็นอย่างยิ่ง