พ่อครูอรุณศิลป์ ดวงมูล

บรรยายนำชม

 พ่อครูอรุณศิลป์ ดวงมูล เป็นลูกศิษย์ของพ่อครูไช ลังกา เครือเสน และเป็นผู้สืบทอดคณะซอของพ่อครูคำผาย นุปิง ท่านได้รับเลือกให้เป็นครูภูมิปัญญาไทย รุ่นที่ 4 ด้าน ศิลปกรรม (ดนตรีพื้นบ้าน) พ่อครูอรุณศิลป์เป็นผู้ที่มีความ สามารถหลายด้าน ทั้งการบรรเลงดนตรีสะล้อ ปิน และ ขับซอ อีกทั้งยังสามารถผลิตเครื่องดนตรีทั้งสองชนิดนี้ได้ อีกด้วย ที่บ้านของพ่อครูเปิดสอนดนตรีพื้นบ้านสะล้อ ซอ ปิน สอนโดยใช้ระบบโน้ตตัวเลขเป็นหลัก ส่วนการขับซอ พ่อครูจะเป็นผู้เขียนบทซอให้สอดคล้องกับเทศกาล หรือวัน สำคัญนั้นๆ กระบวนการสอนจะเป็นการให้ร้องเลียนแบบ ทีละท่อน และให้ท่องจำจนขึ้นใจ นอกจากนั้น พ่อครูยัง สอนเรื่องของการผลิตเครื่องดนตรีสะล้อ และปินด้วย แต่ ยังไม่เป็นที่นิยมของเด็กรุ่นใหม่มากนัก
วงสะล้อ ซอ ปิน เป็นศิลปะการแสดงของจังหวัดน่าน มีเอกลักษณ์เฉพาะ 4 ประการคือ การประสมวง บทเพลง ลักษณะเฉพาะของสะล้อ และการฟ้อนประกอบการขับซอ การประสมวงใช้เฉพาะสะล้อและปินบรรเลงทำนองเข้าซอ ไม่ใช้กลองและฉิ่งตีประกอบจังหวะ เพลงที่เป็นทำนองเฉพาะของจังหวัดน่านคือเพลงดาดน่าน เพลงปั่นฝ้าย เพลงลับแลง เพลงพม่าต๊ะโต๋งเต๋ง และเพลงพระลอเดินดง สะล้อติดขั้นเสียงเรียกว่า สะล้อก๊อบ ในอดีตช่างซอจังหวัดน่านซอเข้าปี่จุม ต่อมาในสมัยเจ้ามหาพรหมสุรธาดาซึ่งเป็นเจ้าผู้ครองนครน่านองค์สุดท้ายของเมืองน่าน เปลี่ยนวิธีการบรรเลงเป็นซอเข้าสะล้อ และปิน จากการศึกษาประวัติ ครูอรุณศิลป์ ดวงมูล พบว่าท่านเป็นศิษย์เอกของพ่อครูไชยลังกา เครือเสน ศิลปินแห่งชาติ ประจำปีพ.ศ. 2530 สาขาศิลปะการแสดง ดนตรีพื้นบ้าน และสืบทอดเจตนารมณ์การขับซอโดยก่อตั้งและเผยแพร่วงสะล้อ ซอ ปินของจังหวัดน่านเมื่ออายุ 42 ปี มีฉายาศิลปินในวงการว่า พ่อหนานรุณ ปัจจุบันครูอรุณศิลป์อายุ 67 ปี ได้รับการยกย่องว่าเป็นช่างซอที่มีเสียงไพเราะ มีไหวพริบและความสามารถในการประพันธ์บทซอ มีความรู้ในการประกอบพิธีกรรมคายอ้อ เป็นหัวหน้าคณะวงสะล้อ ซอ ปินที่เคารพนับถือของจังหวัดน่าน และได้รับการยกย่องเป็นครูภูมิปัญญารุ่นที่ 4 ประจำปีพ.ศ. 2548 ด้านศิลปกรรม การศึกษาบทเพลงทั้ง 5 เพลงได้แก่เพลงดาดน่าน เพลงลับแลง เพลงปั่นฝ้าย เพลงพม่าต๊ะโต๋งเต๋ง และเพลงพระลอเดินดงซึ่งเป็นเพลงซอที่มีลักษณะเฉพาะของจังหวัดน่าน
 
 

ขนาด

ปูชนียบุคคลด้านศิลปะการแสดง