กระบอกทำขนมจีนทองเหลือง

กระบอกขนมจีน หรือกระบอกทำขนมจีน ในภาษามลายู เรียกว่า กาเบ๊าะ เป็นภาชนะที่ทำจากทองเหลือง ใช้สำหรับอัดเส้น หรือรีดขนมจีน  โดยอาศัยแรงกดทับทำให้แป้งในกระบอกดันออกมาเป็นเส้นที่ก้นกระบอกที่เจาะรูไว้ ซึ่งเป็นศิลปกรรมรูปแบบภาคใต้ โดยสันนิษฐานว่าเกิดขึ้นที่เมืองนครศรีธรรมราชก่อแล้วแพร่หลายมายังภาคใต้ตอนล่าง เมืองปัตตานีจึงรับเอารูปแบบไปผลิต่อและยังคงเรียกผลิตภัณฑ์ชิ้นนี้ว่า "กาเบ๊าะ" ตามสำเนียงมลายูท้องถิ่นที่เพี้ยนมาจากคำว่า กระบอก ทั้งนี้กระบอกขนมจีนมีส่วนประกอบภายใน 2 ชิ้น ได้แก่ แป้นบนและมีแป้นล่างรองรับเอาไว้ แป้นบนลักษณะเป็นทรงกลมพอถอดแส่ภายในกระบอกได้ พื้นด้านล่างแบบเรียบ หน้าบนเป็นสันนูนขึ้นเป็นหลังเต่าแล้วให้ตรงศูนย์กลางบุ๋มลงเท่ากับความโตของปลายเกลียว เพื่อให้ปลายเกลียวจับยึดไม่ให้เกลียวที่เป็นแกนแกว่งออกในขณะบิด ที่ส่วนบนของเกลียวแป้นบนนี้เป็นแผ่นตัน จะวางอยู่บนเนื้อแป้งซึ่งอัดแน่นอยู่ในกระบอกขนมจีน ปลายเกลียววางอยู่กึ่งกลางของแป้นบนอีกทอด แป้นล่างขนาดเท่ากับแป้นบนเรียบทั้ง 2 หน้า เจาะรูรังผึ้งเท่าก้นจากเต็มพื้นที่เพื่อเป็นทางออกของเส้นขนมจีนในขณะที่ถูแกนบิดกดแป้นลงเรื่อย ๆ จนกระทั่งเมื่อหมดแป้ง แป้นบนกับแป้นล่างก็จะอยู่ชิดติดกัน 

ขนาด

ตัวกระบอกทำจากทองเหลือหล่อรูปเป็นทรงกลมตอนบนเป็นโครงหุ้มปากมีสันยื่นออกมาหุ้มโดยรอบปากของทรงกลม และมีสันแคบ ๆปิดทับสันรอบปาก ด้านละ 1อันด้านบนของสันดังกล่าวมีขอบปากโผล่ให้เห็นภายในของตัวกระบอก ริม 1ข้างของขอบมีแผ่นทองเหลืองบางอีกด้านหนึ่งหล่อยึดติดกับหูปากกระบอกซึ่งเจาะเป็นรูสี่เหลี่ยมจตุรัสไว้สำหรับใส่แขนกระบอก สามารถถอดเข้าออกได้กึ่งกลางของแขนกระบอกเจาะรูกลมใหญ่ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเกือบ 2เซนติเมตรสำหรับใส่เกลียว เกลียวมีความยาวประมาณ 35เซนติเมตรส่วนบนของเกลียวเป็นรูปโค้งเจาะรูตรงกลางสำหรับใส่เชือกกลมหรือเหล็กกลมขนาดนิ้วหัวแม่มือเพื่อบิดเกลียวให้เกิดแรงอัดภายในของกระบอก