นนทรี / Copper pod, Yellow flame, Yellow poinciana

ต้น ไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นค่อนข้างเป็นเปลาตรง สูงประมาณ 8-15 เมตร ลำต้นแตกเป็นพุ่มทรงเรือนยอดแผ่กว้างเป็นรูปร่ม หรือเป็นทรงกลมกลาย ๆ เปลือกลำต้นมีสีเทาอมดำ เปลือกค่อนข้างเรียบ และอาจแตกเป็นสะเก็ด กิ่งของก้านอ่อนมีขนละเอียดสีน้ำตาลแดงคลุมอยู่ ส่วนกิ่งแก่จะเกลี้ยง ใบ ออกเป็นช่อเรียงสลับเวียนกันถี่ ลักษณะเป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น เรียงเวียนสลับหนาแน่นที่ปลาย ช่อหนึ่งยาว 20-27 เซนติเมตร มีใบย่อยออกตรงข้ามกันเป็นคู่ ราว 9-13 คู่ แขนงย่อยคู่ส่วนต้น ๆ จะสั้นกว่าคู่ถัดมา รวมถึงคู่ที่อยู่ปลายช่อนั้นก็จะสั้นเช่นกัน ลักษณะของใบย่อยคือเป็นรูปขอบขนาน ปลายใบมนหรือหยักเว้าเล็กน้อย ส่วนโคนใบมนเบี้ยว ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้าง 0.5 เซนติเมตร และยาว 1-1.5 เซนติเมตร โดยประมาณ หลังใบเรียบมีสีเขียวเข้ม ส่วนท้องใบเรียบมีสีเขียวอ่อน ดอก ดอกเป็นช่อ มีขนาดใหญ่ ตั้งขึ้น โดยออกตามง่ามใบหรือบริเวณปลายกิ่ง มีกิ่งแขนงในช่อดอก ช่อดอกกว้าง 20 เซนติเมตร และยาว 20-30 เซนติเมตรโดยประมาณ ดอกย่อยมีสีเหลืองสด กลีบดอก 5 กลีบ กลีบดอกจะบางและค่อนข้างยับย่น โคนกลีบมีขนสีน้ำตาลขึ้นอยู่ประปราย ดอกเมื่อบานเต็มที่จะกว้างราว 1.6-1.8 เซนติเมตร ส่วนกลีบเลี้ยงดอกมี 5 กลีบ ขอบกลีบวางเกยทับกัน โดยดอกมีเกสรเพศผู้ทั้งหมด 10 ก้าน ผล ผลเป็นฝัก ลักษณะแบน รูปหอก ส่วนปลายฝักและโคนฝักเรียวแหลม มีขนาดกว้าง 2 เซนติเมตร และยาว 5-12 เซนติเมตร โดยประมาณ ฝักสดมีสีเขียว เมื่อแห้งแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาล ภายในฝักจะมีเมล็ดวางตัวเรียงขวางกับฝัก 1-4 เมล็ด เมล็ดแข็งแรง มีรูปร่างและขนาดเท่ากับใบย่อย สรรพคุณและการใช้ประโยชน์ของนนทรี เปลือกต้น ใช้เป็นยากล่อมเสมหะและโลหิต ช่วยปิดธาตุ ใช้เป็นยาขับผายลม เมื่อการนำเปลือกต้นมาเคี่ยวกับน้ำ 3 ส่วน ให้เหลือ 1 ส่วน แล้วเอาน้ำมากิน แก้อาการท้องร่วง ท้องเสียได้ และยังช่วยแก้บิด เป็นยาขับโลหิต ขับประจำเดือนของของสตรี ใช้เป็นยาสมานแผลสด เมื่อนำเปลือกเคี่ยวเข้าน้ำมันจะเป็นยานวดแก้ตะคริว แก้กล้ามเนื้ออักเสบ นอกจากนี้เปลือกต้นเมื่อนำไปต้มจะให้สีน้ำตาลอมเหลือง สามารถใช้ในการย้อมผ้าฝ้ายบาติกหรือใช้พิมพ์ผ้าปาเต๊ะ และใช้ย้อมแหและอวนได้ ยอด ใช้เป็นยาทาแก้โรคเจ็ด ซึ่งเป็นโรคผิวหนังชนิดหนึ่ง โดยใช้ยอด 1 กำมือ มาตำให้ละเอียดผสมกับไข่ขาว (ไข่เป็ด) แล้วทาบริเวณที่เป็น จากนั้นใช้ผ้าพันทิ้งไว้เป็นเวลาหนึ่งคืนแล้วจึงลอกออก นอกจากนี้ทั้งยอดและฝักอ่อนถูกใช้เป็นอาหารประเภทผักเหนาะ เนื้อไม้ สามรถใช้ในการก่อสร้างบ้านได้อย่างดี เช่น ทำเพดาน ฝา รอด ตง อกไก่ พื้น หรือใช้ทำเครื่องเรือนต่างๆ เครื่องใช้ หีบ พานท้ายปืน คันไถ เป็นต้น หรือใช้เผาทำถ่านก็ได้ นอกจากนี้ต้นนนทรียังสามารถนำมาปลูกเป็นไม้ประดับตามอาคารสถานที่ต่าง ๆ รีสอร์ท สวนสาธารณะ ริมทะเล ริมถนน ทางเดิน หรือที่จอดรถ ใช้ปลูกเพื่อเป็นร่มเงา ป้องกันลม ที่สำคัญใช้เป็นร่มเงาในสวนกาแฟได้ดีมาก

ชื่อวิทยาศาสตร์ = Peltophorum pterocarpum (DC.) K.Heyne

สถานที่เก็บตัวอย่าง/แหล่งอาศัย/ถิ่นที่อยู่ = ชายฝั่ง