โพทะเล/โพธิ์ทะเล / Bendy Tree, Milo, Bhendi Tree, Portia Tree, Pacific Rosewood, Baru

โพธิ์ทะเล เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 8-12 เมตร ลำต้นโค้งและแตกกิ่งในระดับต่ำ เป็นทรงเรือนยอดแผ่กว้าง ค่อนข้างหนาทึบ เปลือกมีสีเทาอ่อนหรือน้ำตาล ผิวเรียบหรือขรุขระ มีรอยแตกตามยาวเป็นร่อง ใบเดี่ยวออกเรียงสลับ คล้ายรูปหัวใจ ปลายใบกว้างแหลมยาวถึงเรียวแหลม ฐานใบเว้าลึก ขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้าง 5-10 เซนติเมตร ยาว 8-15 เซนติเมตร โดยประมาณ มีเส้นใบออกจากส่วนโคน 5-7 เส้น ผิวใบด้านบนเกลี้ยง เป็นมัน ท้องใบมีสีเทาแกมสีน้ำตาลและมีเกล็ดก้านใบยาวประมาณ 16 เซนติเมตร หูใบรูปใบหอก ยาว 0.3-1 เซนติเมตร ซึ่งหลุดร่วงได้ง่าย ดอกออกตามง่ามใบ ดอกเป็นดอกเดี่ยวหรือคู่ ก้านดอกอ้วนสั้นหรือยาว 2-5 เซนติเมตรโดยประมาณ มีเกล็ด ที่ดอกมีริ้วประดับ 3 แฉก หลุดร่วงได้ง่าย ลักษณะเป็นรูปสามเหลี่ยมแคบ ยาวประมาณ 1.5 เซนติเมตร มีเกล็ด วงกลีบเลี้ยงเป็นรูปถ้วย ไม่มีแฉก มีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางราว 1.1-1.5 เซนติเมตร ลักษณะคล้ายแผ่นหนังไม่ร่วงหลุด ส่วนกลีบดอกมีสีเหลือง รูปไข่ กว้างและยาวราว 6 เซนติเมตร ส่วนโคนกลีบติดกันเป็นรูประฆัง มีจุดสีแดงเข้มอมสีน้ำตาลอยู่ที่โคนกลีบดอกด้านใน โดยดอกจะบานเต็มที่ภายในหนึ่งวันแล้วจะเปลี่ยนเป็นสีชมพูแกมสีม่วงอ่อนและเหี่ยวลง ก่อนจะร่วงในวันถัดมา ส่วนหลอดเกสรตัวผู้ยาว 2.05 เซนติเมตร เป็นสีเหลืองจาง และมีอับเรณูติดอยู่ตลอดตามยาวของหลอด ผล ผลค่อนข้างกลม ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 2-3 เซนติเมตร ผลมีสั้นตื้น ๆ 5 สัน น้ำยางสีเหลือง ก้านผลยาว 2-8 เซนติเมตร ผลอ่อนมีสีเขียวอ่อน ส่วนผลแก่มีสีเขียวเข้ม เปลือกแข็ง มีวงกลีบเลี้ยงคล้ายจานติดอยู่ที่ขั้วผล เมื่อผลแก่จะแห้งแตกแบบไร้ทิศทาง ไม่ร่วงหล่นจากต้น ในผลมีหลายเมล็ด หรือมี 4 เมล็ดในแต่ละช่อง เมล็ดมีลักษณะยาวรีคล้ายเส้นไหมสีน้ำตาลอ่อนค่อนข้างแบน ยาว 0.8-1.5 เซนติเมตร สรรพคุณและการใช้ประโยชน์ของโพธิ์ทะเล ราก ใช้กินเป็นยาบำรุง ใช้เป็นยารักษาอาการไข้ ยาระบาย และขับปัสสาวะ ดอก ใช้ต้มกับน้ำนมหยอดหู รักษาอาการเจ็บหู โดยใช้ดอกสด 2-3 ดอก มาต้มกับน้ำนมครึ่งถ้วยตวง แล้วนำมาหยอดในหู เปลือก ใช้ทำเป็นยาให้อาเจียน เมือกที่ได้จากการนำส่วนของเปลือกมาแช่น้ำ ใช้รักษาโรคระบบทางเดินอาหาร น้ำต้มจากเปลือกสามารถใช้ชะล้างแผลเรื้อรังได้ มากไปกว่านั้นเปลือกสามารถนำมาใช้ตอกหมันเรือ ใช้ทำเชือกและสายเบ็ด ใบใช้ทำเป็นยาระบายอ่อน ๆ ใช้ทำเป็นผงยาสำหรับใช้ใส่รักษาแผลเรื้อรัง แผลสด และช่วยทำให้แผลหายได้เร็ว โดยการใช้ใบแห้ง 2-3 ใบนำมาบดให้เป็นผงละเอียดแล้วนำมาพอกและทาบริเวณแผล ใช้ตำร่วมกับส่วนผลแก้หิดได้ ทั้งดอก ผล และใบอ่อนสามารถนำมารับประทานได้ ไม้ของต้นโพทะเล มีความคงทน แข็งแรง ทนปลวก เหนียว ไสกบตกแต่งได้ง่าย และขัดชักเงาได้ดี มีสีแดงเข้ม สวยงาม สามารถนำมาทำเป็นเฟอร์นิเจอร์ เครื่องดนตรี หรือเครื่องเรือน ใช้ทำกระดานพื้น ด้ามเครื่องมือ เครื่องกลึง ทำคิวบิลเลียด รางปืน พานท้ายปืน ทำพายแจวเรือ กรรเชียง ถ้วยชาม สามารถปลูกเป็นไม้ประดับได้ ให้ร่มเงา เนื่องจากเป็นไม้โตเร็วและมีดอกขนาดใหญ่ สวยงาม

ชื่อวิทยาศาสตร์ = Thespesia populnea (L.) Sol. ex Corrêa

ชื่อท้องถิ่น = ปอกะหมัดไพร (ราชบุรี), ปอหมัดไซ (เพชรบุรี), บากู (ปัตตานี, มลายู-นราธิวาส), โพทะเล โพธิ์ทะเล (ภาคกลาง)

สถานที่เก็บตัวอย่าง/แหล่งอาศัย/ถิ่นที่อยู่ = ชายฝั่ง